FAQ
Heeft u een vraag? Neem eens een kijkje bij onze veelgestelde vragen. Staat uw vraag hier niet bij? Neem dan contact op met ons.
Over asbest
Asbest is een verzamelnaam voor een aantal mineralen die zijn opgebouwd uit microscopisch kleine, naaldachtige vezels. Asbest is een natuurlijk materiaal. Het werd in het verleden vaak gebruikt om zijn gunstige eigenschappen: het is sterk, slijtvast, bestand tegen hoge temperaturen, isolerend en was bovendien goedkoop. Het is verwerkt in veel bouwmaterialen zoals in cement golfplaten. Daarom komt het in veel gebouwen en woningen voor. Vroeger gebruikte men asbest in de bouw. Het puin van een gesloopt gebouw gebruikte men om de grond te verharden. Op die manier kwam asbest in de bodem terecht. In de meeste gevallen gaat het om hechtgebonden asbest. Sinds 1993 is het verboden om asbest toe te passen.
De meeste typen asbest in Nederland zijn wit asbest (chrysotiel), blauw asbest (crocidoliet) en bruin asbest (amosiet). In de meeste asbesthoudende producten zit wit asbest, vaak vermengd met andere typen asbest. Blauw en bruin asbest (amfibolen) zijn risicovoller dan wit asbest door de structuur en de vorm van de asbestvezels. Het is belangrijk om te weten dat de kleur van het asbesthoudende materiaal niets zegt over het soort asbest dat er in zit.
We onderscheiden twee vormen van asbest, namelijk hechtgebonden en niet-hechtgebonden.
In hechtgebonden asbest zitten de vezels zo stevig vast in het dragermateriaal dat ze onder normale omstandigheden niet of nauwelijks vrijkomen. Pas bij bewerking of beschadiging (bijvoorbeeld verwering, brand, boren, zagen) kunnen er asbestvezels uit dit materiaal vrijkomen.
In niet-hechtgebonden asbest is de binding van de vezels slecht. De kans dat asbestvezels vrijkomen is hierdoor groter dan bij hechtgebonden asbest.
Gezondheid
Asbest is alleen schadelijk als je losse vezels inademt. Hoe schadelijk hangt af van de totale hoeveelheid asbestvezels die je tijdens je leven inademt.
Meestal is asbest verwerkt in ander materiaal. Dit is zogenaamd dragermateriaal, zoals cement. Wanneer het materiaal intact is, bestaat er geen gevaar voor de gezondheid. Er treden pas gezondheidsrisico’s op wanneer losse vezels asbest ingeademd kunnen worden. Asbestvezels die in de lucht zweven, kunnen na inademen diep in de longen doordringen. Het langdurig inademen van losse asbestvezels kan op den duur longkanker, mesothelioom (longvlies- of buikvlieskanker) of stoflongen veroorzaken. Het gevaar voor de gezondheid hangt sterk af van het aantal losse vezels dat mensen inademen. Met name mensen die jarenlang – dag in dag uit – grote hoeveelheden asbestvezels inademen, lopen een verhoogd risico.
Niet iedereen die asbestvezels inademt, krijgt daardoor kanker of stoflongen. De kans op deze ziektes wordt groter naar mate iemand langer is blootgesteld aan veel asbestvezels. Een eenmalige blootstelling aan veel asbestvezels (zoals kan gebeuren na een brand met asbest) verhoogt de risico’s niet of nauwelijks. Iemand die vele jaren veel asbestvezels heeft ingeademd loopt een groot risico. Dit soort blootstelling vond vooral vroeger plaats in sommige werksituaties, waarbij werknemers jarenlang, dag in dag uit, grote hoeveelheden asbest hebben ingeademd.
Kan getest worden of ik asbestvezels heb ingeademd?
Nee, hier bestaat geen test voor. Asbestvezels zijn ook niet zichtbaar op röntgenfoto’s.
Met medisch onderzoek kan men helaas niet:
- Nagaan of iemand asbestvezels heeft ingeademd
- Vaststellen of er in de toekomst ziekte zal ontstaan
- Voorkomen dat later ziekte ontstaat
Zo lang het asbest in de bodem zit, zijn er geen gezondheidsrisico’s omdat men dan geen losse vezels kan inademen. Wanneer de bodem omgewoeld wordt, de bodem droog is en het waait, kunnen asbestvezels in de lucht vrijkomen en ingeademd worden.
Als de bodem is verontreinigd met asbest, moet worden voorkomen dat losse vezels
in de lucht vrijkomen. Daarom kunt u de volgende voorzorgsmaatregelen nemen:
- De bodem afdekken of
- de bodem nathouden én
- de bodem zo min mogelijk betreden én
- de bodem niet bewerken.
In een tuin bieden een volledige bedekking met graszoden, of een verharding met tegels, klinkers etc. voldoende bescherming.
Heeft u over de onbedekte verontreinigde grond gelopen? Voorkom dan de insleep
van asbesthoudende grond in uw woning. Met uw kleding en schoenen kunt u
gemakkelijk grond in uw woning brengen. Als asbestdeeltjes eenmaal in uw woning
zijn, zullen zij met stofzuigen telkens opnieuw in de lucht geblazen worden en neemt
de kans toe dat u asbestdeeltjes inademt. Spoel daarom uw schoeisel goed schoon
met water voordat u uw huis binnengaat. Kleding die vies geworden is, kunt u het
beste vóórdat u naar binnengaat eerst bevochtigen met bijvoorbeeld een
plantenspuit, daarna buiten uittrekken en vervolgens direct in de wasmachine doen.
Neem gladde oppervlakten (bijv. vloer met laminaat of tegels, kasten, tafels etc.) af
met een vochtige doek zodat het stof niet kan opwaaien. Als u alleen afstoft en
stofzuigt, dwarrelen de stof- en asbestdeeltjes weer op, en dalen even later weer
neer.
Voor meer informatie kunt u kijken op de website www.ggdleefomgeving.nl/schadelijke-stoffen/asbest-en-gezondheid .
Heeft u na het lezen van de informatie op deze website nog andere vragen over asbest en gezondheid dan kunt u contact opnemen met het team Milieu en Gezondheid van GGD Twente, e-mail: milieuengezondheid@ggdijsselland.nl.
Uitvoering
Een onderzoek naar de aanwezigheid van asbest in de bodem kan alleen uitgevoerd worden door een gecertificeerd onderzoeksbureau. Bij het onderzoek worden op een verschillende plaatsen gaten geboord en/of sleuven gegraven. Op die manier kan het onderzoeksbureau bepalen of er teveel asbest in de grond zit.
Als er een bodemsanering word uitgevoerd op uw perceel dan zorgen de medewerkers van BAS ervoor dat de vervuilde grond zorgvuldig wordt verwijderd. Dat betekent in veel gevallen ook het verwijderen van beplanting en bestrating. Als alle vervuilde grond is afgegraven zorgt BAS voor nieuwe, schone grond: zwarte grond voor de tuin en zand voor onder de bestrating.
Komt u niet in aanmerking komt voor kosteloos bodemonderzoek? Dan laat u zelf een bodemonderzoek uitvoeren door een gecertificeerd bureau. U vindt een bureau door op internet te zoeken op de termen: Milieu adviesbureau bodemonderzoek.
Ontvangt u van het bureau een offerte voor een bodemonderzoek dan mag u ervan uitgaan dat het bureau ook erkend is voor de werkzaamheden. Is de partij niet erkend dan moeten zij dit vermelden in de offerte. Erkende partijen nemen meestal onderstaand logo op in zowel de offertes als in bodemonderzoeksrapporten. Daarnaast kunt u altijd de website van het bureau raadplegen, ook hier zal een link te vinden zijn naar de erkenningen.
Mocht blijken dat er teveel asbest aanwezig is op uw perceel dan is de keuze aan u om wel of niet een bodemsanering uit te laten voeren. U bent als eigenaar van de vervuilde grond zelf verantwoordelijk voor het al dan niet opruimen van de asbest. U bent niet verplicht om de asbest op te laten ruimen, maar wel om de risico’s van aanwezig asbest weg te nemen.
Meldingsplicht
Weet u of vermoedt u dat er asbest in de bodem op uw perceel zit, dan bent u verplicht dit te melden bij verkoop. Een koper dient inzage te krijgen in een eventueel bodemonderzoek. Ook uw makelaar heeft deze informatieplicht.
Wanneer uw tuin door BAS gesaneerd is, krijgt u een brief waarin dat bevestigd wordt.
Bodemonderzoek via BAS
Bent u eerder door BAS benaderd voor deelname aan kosteloos bodemonderzoek en u heeft hiervan geen gebruik gemaakt, dan moet u dit melden bij verkoop. De nieuwe eigenaar kan niet opnieuw gebruik maken van de mogelijkheid tot kosteloos bodemonderzoek.
Sanering op kosten van BAS
Verkoopt u uw huis of perceel en is bekend dat er asbest in de bodem aanwezig is? Dan is sanering is alleen voor u en voorafgaand aan de notariële overdracht voor rekening van Projectbureau BAS.
Financiën
Wie het bodemonderzoek betaalt, hangt van een aantal factoren af.
Tuin bij woning
Binnen de bebouwde kom:
BAS neemt contact op met bewoners van woningen waar de kans groter is dat er asbest in de bodem zit. Zij krijgen eenmalig de kans om hun tuin kosteloos te laten onderzoeken door BAS.
Eigenaren van woningen die niet benaderd worden door BAS en vermoeden dat er asbest in hun tuin zit, kunnen in een aantal gevallen ook in aanmerking komen voor kosteloos bodemonderzoek. Volg hiervoor het stroomschema.
Buiten de bebouwde kom:
Woningeigenaren buiten de bebouwde kom kunnen voor een vergoeding van €1815 een bodemonderzoek laten uitvoeren door Projectbureau BAS.
Ontwikkellocatie:
De kosten voor het bodemonderzoek betaalt u zelf.
Mocht uit het onderzoek blijken dat er teveel asbest op uw perceel ligt, dan kunt u besluiten tot een asbestsanering. De medewerkers van BAS maken dan samen met u een plan voor de sanering. (een deel van) De kosten voor de sanering worden betaald door BAS. Of u zelf meebetaalt, hangt af van verschillende factoren af.
Inwoners:
Is er teveel asbest op uw perceel gevonden en besluit u de sanering door BAS te laten uitvoeren? Dan betaalt BAS de kosten van het saneren. De vervuilde grond wordt afgegraven en afgevoerd. Daarvoor in de plaats krijgt u nieuwe, schone grond. U krijgt geen geld om zelf de sanering uit te voeren. De herinrichtingskosten voor uw perceel na de sanering komen voor uw eigen rekening.
Bedrijven, organisaties, instellingen
Is er op uw terrein teveel asbest aangetroffen en besluit u de sanering door BAS te laten uitvoeren? Dan betaalt u een deel van de kosten zelf. In de meeste gevallen is dit 50%. In alle gevallen voert BAS de sanering uit. Het risico van extra kosten en meerwerk, ligt bij BAS. U ontvangt geen geld voor het zelf uitvoeren van een sanering.
Ja, de kosten voor herinrichting van uw perceel na de sanering komen voor uw eigen rekening. In veel gevallen zijn bestaande beplanting en bestrating verwijderd voor de sanering. Kosten voor nieuwe erfafscheiding, planten, bestrating etc. moet u zelf betalen. In een aantal gevallen is het mogelijk bestrating schoon te maken zodat u deze kunt hergebruiken.
Woont u in het buitengebied en wilt u uw tuin laten onderzoeken op de aanwezigheid van asbest via Projectbureau BAS, dan betaalt u een vergoeding van € 1.815. Hiervoor zijn twee redenen:
1. Projectbureau BAS heeft als taak om het asbest in de bodem op te ruimen op plekken waar de kans het grootst is dat volwassenen en kinderen in contact komen met asbest in de bodem. De kans hierop is in de bebouwde kom veel groter dan in het buitengebied.
2. De percelen in het buitengebied zijn over het algemeen groter dan binnen de bebouwde kom. Het bodemonderzoek in het buitengebied vertegenwoordigt daarmee een hogere waarde dan een onderzoek binnen de bebouwde kom.